Türkiye, bereketli toprakların ülkesi Yalnızca tarihi ve doğal güzellikleri ile değil, yöresel lezzetleri ve ürünleriyle de büyük bir potansiyel barındırıyor. Kimi ürünler üretildikleri bölge ile özdeşleşir. Bu ürünlerin haklarını ve varlıklarını uzun yıllar boyunca koruyabilmek için coğrafi işaret alınması gerekiyor. Coğrafi işaretler, Türkiye'ye özgü ürünlerin markalaştırılarak dünyanın dört bir yanına ihraç edilip katma değere dönüştürülmesi açısından büyük önem taşıyor. Coğrafi işaretler, ürünün kökeni ile olan kuvvetli ilişki sayesinde tüketicileri ürünün bulunduğu coğrafyaya çekerek turizmin canlanmasına da katkıda bulunuyor. Özgün coğrafi kökene sahip yemekler özellikle coğrafi işaret tescili almış ürünler, bölge imajını güçlendirerek, markalaşmayı ve bölgesel turizmin güçlendirilmesini sağlıyor.

strong class"read-more-detail"Haberin Devamı

Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) tarafından tescil edilen coğrafi işaretli ürün sayısı geçen yıl sonunda bin 512 oldu. 105 ürünü tescillenen Gaziantep, zirvede yerini alıyor. Akşehir Hersesi, tandır kebabı, Derbent fasulyesi ve Konya irmik helvasının da aralarında bulunduğu 73 ürünle ikinci sırayı Konya alıyor. Burma kadayıfı, ciğer kebabı, ekşili dolması ve hasır bileziğiyle öne çıkan Diyarbakır da 56 ürün tesciliyle 3'üncü sırada geliyor. Erzurum, 55 tescil ve ayran aşı çorbası, ayva yahnisi, civil peyniri ve çılbır gibi ürünleriyle Diyarbakır'ı takip ediyor. Şanlıurfa ise Siverek tavası, Suruç narı, Karaköprü tat karpuzunun aralarında bulunduğu 47 ürünle kendine 5'inci sırada yer buluyor.

KALİTEİŞARETİ

Coğrafi işaret tescili ile kalitesi, gelenekselliği, yöreden elde edilen hammaddesi ile yerel niteliklere bağlı olarak belli bir üne kavuşmuş ürünlerin korunması sağlanıyor. Avrupa Birliği (AB) nezdinde tescilli coğrafi işaretli ürün sayısı geçen yıl sonunda 18 olurken, Safranbolu safranı, Aydın memecik zeytinyağı ve Araban sarımsağının tescillenmesiyle bu sayı 2024'te 23'e çıkıyor. AB süreci devam eden 53 coğrafi işaret ve 5 geleneksel ürün adı ile ilgili çalışmalar da devam ediyor. AB nezdinde başvuru yapmak için öncelikle Türkiye'de coğrafi işaret tescilinin gerçekleştirilmesi gerekiyor. AB nezdinde 21 coğrafi işaretimiz tescil edildi. Bunlar; Antep Baklavası Gaziantep Baklavası, Aydın İnciri, Malatya Kayısısı, Aydın Kestanesi, Milas Zeytinyağı, Bayramiç Beyazı, Taşköprü Sarımsağı, Giresun Tombul Fındığı, Antakya Künefesi, Suruç Narı, Çağlayancerit Cevizi, Gemlik Zeytini, Edremit Zeytinyağı, Milas Yağlı Zeytini, Ayaş Domatesi, Maraş Tarhanası, Edremit Körfezi Yeşil Çizik Zeytini, Ezine Peyniri, Safranbolu Safranı, Aydın Memecik Zeytinyağı ve Araban Sarımsağı.

strong class"read-more-detail"Haberin Devamı

İŞTE BAZI COĞRAFİ İŞARETLİ ÜRÜNLER

El sanatları:Yağcıbedir Halısı, BursaBıçağı, Edirne Mis MeyveSabunu, Nallıhan İğneOyası ve GaziantepKutnu Kumaşı en iyiörnekleri teşkil ediyor.

Tarım ürünleri:Kars Balı, Antep Fıstığı,Taşköprü Sarımsağı,Gölbaşı Sevgi Çiçeği veÇelikhan Tütünü coğrafi işaret alan ürünler arasında.

Gıda çeşitleri:Antep Baklavası, BursaKestane Şekeri, MaraşTarhanası, Edirne TavaCiğeri ve daha birçokürün bu listeye giriyor.

strong class"read-more-detail"Haberin Devamı

Hayvan kategorisi:Sivas Kangalı ve KarsTürk Çoban Köpeğicoğrafi işarete sahip.

Doğaltaş ve madenler:Afyon Mermeri,Eskişehir Lületaşı veOltu Taşı coğrafi işaretlideğerlerimiz arasında
yer alıyor.

ZİRVEYİ BIRAKMAYAN GAZİANTEP

Gaziantep Büyükşehir Belediyesi, şehre özgü yöresel ve kültürel değerleri korumak ve eşsiz lezzetlerini gelecek nesillere aktarmak amacıyla sürdürdüğü çalışmalar kapsamında, coğrafi işaretli ürün ve geleneksel ürünün tescil edilmesine öncülük ediyor. Büyükşehir Belediyesi'nin girişimleriyle, yöresel, doğal ve sağlıklı özellikleriyle öne çıkan Gaziantep Menengiç Kahvesi de itiraz süresinin tamamlanmasının ardından resmi olarak tescillenecek. Böylece, Gaziantep'in AB Coğrafi İşaret tescili alan ürün sayısı 3'e çıkmış olacak.

AYDIN'IN 'YUVARLAMA'SI VE 'KABAK TATLISI'

Aydın Büyükşehir Belediyesi'nin çalışmalarıyla kentin sevilen iki lezzeti olan 'kabak tatlısı' ile 'yuvalama yemeği' marka haline geliyor. Coğrafi işaretin alınmasıyla birlikte bu iki lezzetin üretim metodu ve kalitesi güvence altına alınmış oluyor. Yerel üretimin ve kırsal kalkınmanın da desteklendiği markalaştırmayla, sürdürülebilir ve izlenebilir ürün kalitesi belirlenmiş, ürün taklitçiliği ile mücadelede önemli bir adım da atılmış oluyor. Kente özgü ürünlerin tanıtılması ve tescillenmesi için çalışmalara devam ettiklerini söyleyen Belediye Başkanı Özlem Çerçioğlu, "Bir tarım memleketi olan Aydın, birçok ürünün üretiminde ön sıralarda geliyor. Üreticilerimizin katma değerli ürünler üreterek daha fazla kazanmasının yanı sıra bunların tescillenmesini de önemsiyoruz. Coğrafi işaretli ürün sayısını artırmak için de Aydın'la ün bağı bulunan her ürünün tescili için çalışıyoruz" diyor.

MİLAS KÖFTESİ TESCİLLENDİ

Milas, AB Tescilli Milas Zeytinyağı ve Yağlı Zeytini'nin de dahil olduğu coğrafi işaret tesciliyle korunan ürünleriyle ön plana çıkmaya devam ediyor. Milas Köftesi, Milas Ticaret ve Sanayi Odası (MİTSO) tarafından yapılan başvuru sonucunda coğrafi işaret tescilini alıyor. Daha önce Milas El Halısı, Milas Çekişke Zeytini, Milas Tepsi Böreği, Milas Ekşili Köftesi, Milas Vekilharcı, Milas Kanlı Kavurması, Milas Çaykaması, Milas Çıntar Kavurması, Milas Zeytinyağ Sabunu ve Milas Ciğer Kavurması gibi geleneksel ürünler de coğrafi işaret almayı başarmıştı. MİTSO Yönetim Kurulu Başkanı Reşit Özer, Milas'ın değerlerine değer katmak ve markalaştırmak için çalışmalarına devam ettiklerini belirterek, şöyle konuşuyor: "Milas'ımızı marka yapmak için uğraşıyoruz. Sırada bekleyen 7 tane daha ürünümüz var. Kısa sürede onların da coğrafi işaret tescillerinin onaylanacağını umuyoruz. Ayrıca yeni coğrafi işaret başvurularımız da olacak."

SARAY MUTFAĞININ LEZZETİ MARKALAŞIYOR

Düzce'de dededen toruna ulaşan ata tohumuyla ekimi yapılan ve lezzeti ile kalitesini yıllardır koruyan Konuralp Pirinci'nin marka ürüne dönüştürülmesi için Belediye Başkanı Dr. Faruk Özlü öncülüğünde çalışmalar yürütülüyor. Osmanlı'da saray mutfaklarını süsleyen pirincin ekim alanları artırılırken, bilinirliğini sağlamak üzere tanıtım ve pazarlama faaliyetleri de gerçekleştiriliyor. Konuralp'in köklü kültüründen ve Osmanlı mutfağının zengin mirasından ilham alınarak yüzyıllardır süregelen bir tarifle hazırlanan Konuralp Pilavı ise başta Mutfak Sanatları Merkezi olmak üzere belediye tesislerinin menüsüne dahil ediliyor.

İZMİR'İN BOYOZU KUMRUSU

İzmir'de coğrafi işaret tescili almış 44 ürün bulunuyor. Bu ürünlerin 5 tanesi; İzmir Şambalisi, İzmir Lokması, İzmir Boyozu, İzmir Kumrusu ve İzmir Tulumu İzmir Ticaret Odası tarafından tescil ettirilen ürünler. Türk Patent ve Marka Kurumu Elektronik Başvuru Sistemi'ne (EPATS) Türk Kahvesi ürünü için başvuru iletilmiş, sürecin sonuçlanması bekleniyor. 8 bin 500 yıllık tarihi boyunca çok sayıda medeniyete ev sahipliği yapmış olmasının getirdiği kültür mirası ile İzmir, büyük bir potansiyel taşıyor. Coğrafi işaretli ürünler; kente, bölgeye ve üreticisine marka değeri, pazarlama gücü ile ekonomik değer katıyor. Coğrafi işaret bilincinin oluşturulması, kentle özdeşleşen ürünlerin tanıtılması ve İzmir'e özgü ürünlere coğrafi işaret tescili alınması yönünde çalışmalar sürdürülüyor.