Herkes biliyor, zarların hileli olduğunu
herkes parmaklarını çapraz yapar yuvarlarken
herkes biliyor, savaşın bittiğini
herkes biliyor, iyi adamların kaybettiğini
herkes biliyor, dövüşün hileli olduğunu
fakirler fakir kalır, zenginler zenginleşir
hep böyle gider
herkes biliyor.
Bu sözlerle başlıyor Kanadalı ozan ve müzisyen Leonard Cohen'in "Everybody knows" şarkısı
Şu günlerde Cohen'l ilgili yazı yazmanın netameli bir iş olduğunun farkındayım. Çünkü Cohen Yahudi asıllı bir sanatçı. Netanyahu'nun çocukları katlettiği şu günlerde yaşasaydı, nasıl bir tavır alırdı bilemiyorum ama o bir sanatçı, eminim her zaman olduğu gibi insanlık değerlerinin yanında olurdu. Tıpkı bugün Amerika ve Avrupa sokaklarında, hatta İsrail'de bile Netanyahu çetesine karşı sesini yükselten insanlar gibi
Cohen'i bütün dünyada zirveye taşıyan ve bugün bile hala dillerden düşmeyen eseri, Hallelujah 1984'de yayınlanan ve her satırında manevi derinliklerle buluşan bu şarkı bir ilahidir aynı zamanda.
Sanatçı beş yıllık bir çalışma sonunda ortaya çıkardığı bu şarkısında, insanlığın durumu, aşk, üzüntü, pişmanlık ve umut hakkında ustaca sözlerini, zarif bir müzikle birleştirerek, adeta zamanın ötesine geçen ölümsüz bir eser yaratmıştı.
Müzikseverlerin yakinen bildiği gibi şair, yazar ve müzisyen olan Cohen, kariyeri boyunca unutulmaz şarkılar ve dokunaklı sözlerle kalplerimize hitap etti. Biz bugün genel bir Cohen değerlendirmesinden çok "Everybody Knows" şarkısına yakından bakmaya çalışacağız.
"Hallelujah"da derinlerde akan manevi duygu seli, "Everybody knows" şarkısıyla kasvetli bir kehanete dönüşür. Dünyada eşitsizliğin, adaletsizliğin bir felakete dönüştüğünü, insanların hayatlarının giderek daha da kırılgan hale geldiğine inanan Cohen, artık bunları doğrudan söylemenin zamanının geldiğini düşünüyordu ve işte böyle bir ruhsal yoğunluğun sonunda bu eser ortaya çıkmıştı.
"Everybody knows" 80'lerin politik ve sosyal ortamına protest bir cevaptı aynı zamanda Cohen, şarkının daha ilk başında protest mesajını açık bir şekilde verir: "Herkes zarların hileli olduğunu biliyor, herkes savaşın bittiğini ve iyi adamların kaybettiğini biliyor, dövüş ayarlanmış, fakirler fakir kalır, zenginler zenginleşir, hep böyle gidiyor ve herkes biliyor." Şarkıda bir taraftan
yöneten sınıfı eleştirirken, bir yandan da insanların açgözlülüğünün altını çizer:
"Herkes geminin su aldığını ve kaptanın yalan söylediğini biliyor, herkes ceplerini konuşuyor ve herkes bir kutu çikolata ve uzun bir gül istiyor."