48 Önce, bir okuyucumdan gelen şikâyetle başlayayım...
Okuyucum, SGK'dan genel sağlık sigortası kapsamında birikmiş prim borcu olduğu, prim borcunun ödenmemesi halinde yasal işlem ve icra takibi başlatılacağı yönünde mesaj aldığını yazıyor. Arkasından da böyle bir prim borcundan haberi olmadığını, SSK'lı bir işte çalışmadığını, borcu ödeyecek gücünün de olmadığını belirtiyor.
Bu tür bir şikâyeti ilk kez almıyorum. Sosyal medyadan da benzeri soru ve şikâyetlerle karşılaşıyorum. Hatta kimileri, devletin sunduğu sağlık hizmetinden yararlanmamasına karşın sağlık sigortası prim borcu çıkarılmasını da eleştiriyor. Hepsine açıklık getireyim...
Öncelikle şunun bilinmesinde fayda var; toplumun tamamı zorunlu Genel Sağlık Sigortası kapsamında. Adı üstünde, zorunlu. Yani, nüfusun tamamı bu sistemin içinde. Çalışanlar ve emekliler SGK'ya bağlı olduklarından kendileri ve bakmakla yükümlü bulundukları kişilerle birlikte GSS kapsamında ve devletin sunduğu sağlık hizmetinden yararlanıyorlar.
strong class'read-more-detail'Haberin DevamıVATANDAŞ BORCUNDAN HABERSİZ
Herhangi bir sosyal güvenlik kapsamında olmayanlar, sigortalı işte çalışmayanlar, sigortasız çalışanlar, 18 yaşından sonra eğitime devam etmeyenler, 20 yaşında liseyi bitirip de üniversiteye devam etmeyenler, üniversite mezunu olup da çalışmayanlar da GSS kapsamında.
Bu saydığım kişileri SGK, otomatik olarak zorunlu sağlık sigortası kapsamına alıyor. Bu kişilerin primlerini kendileri ödemesi gerekiyor. Ödenmesi gereken tutar da brüt asgari ücretin yüzde 3'ü kadar. 2024 yılı için bu tutar aylık 600, yıllık da 7.200 lira. Yukarıda saydığım başta sosyal güvenlik şemsiyesi altında olmayanlar sağlık hizmeti alabilmek için bu primi ödemek zorundalar. İşte sorun da bu kesimde. Bu kesimin bir kısmı gerçekten zorunlu GSS'den habersiz, bir kısmının ödeyecek gücü yok, bir kısmı devletin sunduğu sağlık hizmetinden yararlanmadığı için bu primi ödemek istemiyor.
Kesin bir rakam olmamakla birlikte GSS prim borcu olan kişi sayısı 3 milyonun üzerinde. Bu durumda ne oluyor Birincisi devlete prim borcu oluşuyor, ödenmediği için de gecikme zammı ve gecikme cezası işletiliyor. Hal böyle olunca da bu kişilerin ciddi miktarda GSS prim borcu bulunuyor. Kimisinde bu borç 20 bin liranın üzerine de çıkıyor.
strong class'read-more-detail'Haberin DevamıŞunu da belirtmekte fayda var, bugüne kadar birçok defa GSS prim borcuna af çıkarıldı. Aftan yararlananlar sadece ana prim borcunu ödediler, gecikme zammı ve faizlerinin tamamı da silindi.
ÖDEYEMEYENLER NE YAPACAK
Peki, GSS prim borcunu ödeyemeyecek durumda olanlar ne yapacak Primlerini ödeyemeyenler gelir testine giriyor, testin sonucuna göre primlerini devlet karşılıyor. Eğer gelir testi sonucu aile içi kişi başına gelir brüt asgari ücretin üçte birinin altında çıkarsa (bugün için bu tutar 6.600 lira) tüm borçlarınız siliniyor ve primler devlet tarafından karşılanıyor. Böylece genel sağlık sigortasına hiç prim ödemeden devletin sunduğu sağlık hizmetinden yararlanabiliyorsunuz. Yok, gelir testi sonucu, aile içi kişi başına gelir brüt asgari ücretin üçte birinin üzerindeyse GSS primini kendiniz cepten ödüyorsunuz ki, bugün için de bu tutar 600 lira.