Dijital çağın yeni tehdidi: Beyin çürümesi - Mehmet Utku Şentürk

Günümüzde sosyal medya ve dijital cihazlarla iç içe bir yaşam sürüyoruz. Telefon ekranlarına dalıp saatlerimizi "kaydırarak" harcıyoruz. Peki, bu alışkanlıkların beynimiz üzerindeki etkilerini ne kadar biliyoruz Uzmanlar, bu yeniçağ problemini "beyin çürümesi" olarak adlandırıyor.

DİJİTAL BAĞIMLILIK

Sosyal medya kullanımının hızla artması, özellikle gençler arasında dikkate değer bir durum haline geldi. Dikkat süresinin kısalması, hafıza sorunları ve zihinsel yorgunluk gibi olumsuz etkiler, bilişsel işlevlerin gerilemesine yol açıyor.

ABD'deki Boston Çocuk Hastanesi ve Oxford Üniversitesi'nden gelen araştırmalar, bu süreci ayrıntılı inceliyor. Araştırmalara göre, sürekli dijital uyarılara maruz kalan bireylerin dikkat dağınıklığı ve zihinsel yorgunluk yaşama olasılığı oldukça yüksek. Bu yalnızca akademik başarıyı düşürmekle kalmıyor, aynı zamanda bireylerin duygusal ve sosyal yaşamını da etkiliyor.

ÇEVREYLE BAĞ ZAYIFLIYOR

Sürekli ekrana bakmak, beynin doğal işleyişini bozuyor. Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nden araştırmacılar, ekranların empati kurma yeteneğini azalttığını belirtiyor.

Bu durum gençlerin çevreyle olan bağlarını zayıflatarak sosyal izolasyonu artırıyor. Dijital medya bağımlılığı beynin bilgi kodlama ve saklama kapasitesini zayıflatıyor. Bunun sonucunda bireyler, planlama ve problem çözme gibi becerilerde gerileme yaşıyor.

Bir diğer tehdit ise "doomscrolling" adı verilen, kötü haberler arasında gezinme davranışı. Bu alışkanlık, beynin ödül mekanizmasını etkileyerek zihinsel ve duygusal refahı azaltıyor. Sürekli olumsuz bilgiye maruz kalmak, kişiyi daha da depresif bir ruh haline sürüklüyor.

BEYNİ NASIL KORUYABİLİRİZ

Bu karanlık tabloyu aydınlatmak için dijital detoks kritik bir çözüm sunuyor. Harvard Üniversitesi'nin yaptığı bir çalışma, haftada bir gün dijital cihazlardan uzak durmanın zihinsel yorgunluğu azalttığını ortaya koyuyor.

Fiziksel aktivitelerle desteklenen bir yaşam tarzı ise beynin dinlenmesine ve daha sağlıklı bir şekilde çalışmasına olanak tanıyor.